Working conditions
Komt u er zelf niet uit? WhatsApp of mail uw concrete vraag gratis naar info@rensenrecht.nl of 06-22825187.
Klik hier om de algemene voorwaarden te lezen, die van toepassing zijn.
Arbeidsomstandigheden is een heel ruim begrip. Hieronder vallen onder andere de werkdruk, uw gezondheid en uw veiligheid. Maar ook incidenten met betrekking tot pesterijen, discriminatie, uw privacy of seksuele intimidatie. Omdat arbeidsomstandigheden zo’n ruim begrip is kunnen we niet alle onderwerpen inhoudelijk behandelen.
Hieronder zullen we behandelen de onderwerpen:
• De Arbowet
• Werkdruk (burn-out)
• Licht en Luchtvochtigheid
• Geluid
• Werken op hoogte
• Gevaarlijke stoffen
• Beeldschermwerk (zittend werk)
• Thuiswerken (hybride werken)
• Ouderschap
Heeft u vragen over onderwerpen die we hier niet inhoudelijk behandelen, neem dan vrijblijvend contact met ons op.
De Arbowet in het kort
• De Arbowet verplicht de werkgever om er alles aan te doen, om ervoor te zorgen dat werknemers geen gezondheidsklachten hebben en om deze te voorkomen.
• Bevat richtlijnen die zoveel mogelijk dienen te worden opgevolgd maar waarvan werkgever mag afwijken zolang de gezondheid en de veiligheid van werknemer gewaarborgd blijft. Met andere woorden, werkgever mag eigen maatwerk toepassen maar moet de richtlijnen als voorbeeld nemen voor de vormgeving van dit maatwerk.
• Afwijkingen van de Arbowet moeten ten gunste van de werknemer zijn en mogen geen compromis betreffen.
• Iedere organisatie kan eigen afspraken maken over het arbobeleid. Je kunt voor meer informatie over dit beleid terecht bij de arbodienst behorende bij jouw werkgever.
• Bij inspectie door de SZW (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) kunnen er sancties en boetes worden opgelegd.
In elk geval moet elke werkgever:
• Een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie te schrijven waarin de risico’s binnen een organisatie beschreven worden met daarbij een plan van aanpak dat beschrijft hoe de risico’s worden aangepakt.
• Bij minimaal 25 werknemers minimaal 1 preventiemedewerker hebben.
• Minimaal 1 bedrijfshulpverlener (Bhv’er) hebben.
• Een ziekteverzuimbeleid hebben waarin staat hoe er met verzuim wordt omgegaan.
• Verplicht bij ziekte een bedrijfsarts inzetten. Dit kan betreffen een arbodienst.
• Periodiek een arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) aanbieden aan zijn werknemers.
• Instructies en voorlichtingen geven over de protocollen, materialen en gevaren op het werk.
Klachten:
Wanneer je een klacht hebt over de arbeidsomstandigheden kun je deze het beste met je leidinggevende of een vertrouwenspersoon bespreken. Lost dit het probleem niet op, dan kunt u het bespreken met de arbodienst of een arbo-deskundige. Komt u er samen echt niet uit dan is er de mogelijkheid om een klacht in te dienen bij de Arbeidsinspectie.
ONDERWERPEN:
Werkdruk (burn-out)
In de wet noemen we de werkdruk “psychosociale arbeidsbelasting”. Werkgevers zijn verplicht om beleid te voeren dat deze druk beperkt en overbelasting moet voorkomen. Een langdurige te hoge werkdruk kan leiden tot burn-out. Soms kan dit ook gebeuren door een combinatie van een hoge werkdruk en problemen thuis. Voor meer informatie over burn-out, zie de pagina over ziekte en verzuim.
Oorzaken:
• Te weinig tijd voor een opdracht
• Te hoge taakeisen
• Te weinig steun van team of begeleider
• Werk dat niet aansluit bij je niveau of ervaring
• Te veel verantwoordelijkheden
• Technische mankementen
• Arbeidsconflicten
• Gebrek aan pauzes en vakanties
• Werknemers die geen “nee” kunnen zeggen
• Perfectionisme
• Problemen thuis
• Gebrek aan werkgeluk
• Geen goede werk- privé verhouding
Advies:
• Praat met uw leidinggevende.
• Als dit niets oplost, praat dan met de bedrijfsarts of vertrouwenspersoon.
• Overleg met collega’s en eventueel de ondernemingsraad.
• Kom met voorstellen ter verandering.
Licht & Luchtvochtigheid
Te veel in de zon werken brengt een hoger risico tot huidkanker met zich mee en is schadelijk voor de ogen. Mensen die buiten werken zijn daardoor een risicogroep. Werkgevers moeten hiervoor preventieve maatregelen treffen. Deze maatregelen kunnen onder andere terug te vinden zijn in de soort kleding en andere beschermende middelen, de tijdstippen van de pauze en het creëren van voldoende schaduwvoorzieningen.
Binnen een bedrijfspand of kantoor moet de luchtvochtigheid steeds beheerst worden tot de juiste hoeveelheid omdat dit voor uitdroging van de ogen kan zorgen wanneer werknemers zich voor een langere tijd moeten concentreren en daardoor minder met hun ogen knipperen. Ramen moeten voorzien zijn van instelbare zonnewering om reflecties te voorkomen waardoor werknemers juist vaker met hun ogen zullen knipperen. Ook de verlichting binnen is van cruciaal belang omdat het ongelukken op de werkvloer voorkomt en het contrast tussen beeldschermen en verlichting niet te groot mag zijn.
Geluid
Langdurige blootstelling aan hard geluid kan leiden tot gehoorbeschadigingen. Deze problemen komen onder andere voor in de industriële en transportsectoren. Wanneer werkgevers er niet in slagen om het geluidsniveau van het productieproces te verlagen of personeel in een geluiddempende omgeving kunnen laten werken moeten zij hun personeel gehoorbescherming laten gebruiken. Tevens hebben deze werknemers recht op gehoortesten op kosten van werkgever.
In ieder geval:
• Moet personeel dat 8 uur per dag bloot wordt gesteld aan geluid harder dan 80 dB(A) gehoorbeschermers dragen.
• Mag bij personeel dat 4 uur per dag zonder gehoorbeschermers bloot wordt gesteld aan geluid harder dan 83 dB(A), de rest van de werkdag geen schadelijk geluid aanwezig zijn.
• Moet bij een meting luider dan 87 dB(A) met gehoorbeschermers, het geluid per direct gereduceerd worden.
Werken op hoogte
Wanneer u op hoogte werkt kunt u te maken hebben met vallende voorwerpen, heeft u het risico om zelf te vallen en is er een langere vluchtweg wanneer er calamiteiten plaatsvinden. Om deze redenen zijn er richtlijnen waar werkgevers zich zoveel mogelijk aan moeten houden.
Richtlijn:
Wanneer er gewerkt moet worden op 2,5 meter hoogte of hoger moeten er in eerste instantie stellingen, stijgers of leuningen geplaatst worden. Is dat niet mogelijk dan worden er beschermende middelen zoals valbeveiliging gebruikt. Bij gebruik van beschermende middelen is het verplicht om werknemers te trainen in het gebruik daarvan. Wanneer middelen onderhouden moeten worden, moet dit worden bijgehouden voor geval van inspectie. Sommige middelen moeten periodiek gekeurd worden. Bij de keuringen wordt een bewijs geleverd dat getoond kan worden aan de arbeidsinspectie. Ook wanneer de hoogte waarop gewerkt moet worden niet tot de 2,5 meter reikt, moet werkgever er alles aan doen om ervoor te zorgen dat er zo min mogelijk risico is dat een werknemer gewond kan raken. Tevens moeten werknemers eerstehulpverlening kunnen bieden.
Gevaarlijke stoffen
Het kan zijn dat u werkt met gevaarlijke stoffen, deze opslaat of moet vervoeren. Werkgever moet maatregelen nemen die ervoor zorgen dat u zo veilig mogelijk met deze stoffen kan werken. Er moet voorlichting gegeven worden over deze stoffen, de gevaren, de manier waarop daar veilig mee gewerkt kan worden en over het gebruik van de beschermende middelen. Als hier onduidelijkheid over bestaat kunt u, uw werkgever verzoeken om inzage in het risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) document.
Vanwege de grote diversiteit aan gevaarlijke stoffen en richtlijnen om daarmee om te gaan, hebben wij ervoor gekozen om deze niet op onze website te behandelen. Indien u weet of vermoed dat u met gevaarlijke stoffen werkt of heeft gewerkt en daar vragen over heeft, kunt u contact met ons opnemen voor meer informatie.
Beeldschermwerk (zittend werk)
Veel uren achter een beeldscherm zitten is niet gezond. Dit leidt onder andere tot RSI-klachten in bijvoorbeeld de armen, nek en schouders. Daarnaast hebben mensen die achter een computer werken verhoogde kans op oogklachten en hart- en vaatziekten. Om gezondheidsklachten te voorkomen moeten werkgevers preventieve maatregelen nemen. De richtlijnen hiervoor zijn als volgt:
Richtlijnen:
• Bij meer dan 2 uur per dag achter een computer werken mogen beeldscherm en toetsenbord niet aan elkaar vastzitten.
• Het beeldscherm moet in hoogte verstelbaar zijn en mag niet spiegelen.
• Stoel en tafel moeten in hoogte verstelbaar zijn.
• Indien gewenst moet er een voetensteun geplaatst worden.
• De verlichting in de ruimte moet voor voldoende licht zorgen in verhouding met het beeldscherm.
• De ramen moeten voorzien zijn van instelbare zonnewering.
• Er moet voldoende afwisseling zijn in de werkzaamheden of meerdere (kleine)pauzes.
• Er moet de mogelijkheid geboden worden tot oogonderzoek.
• U heeft recht tot een vergoeding voor de aanschaf van een beeldschermbril.
• Er mag geen gebruik worden gemaakt van kwalitatieve of kwantitatieve controlemechanismes zonder dat werknemer daarvan op de hoogte is.
• De luchtvochtigheidsgraad moet hoog genoeg zijn om uitdroging van de ogen tegen te gaan.
Zittend of repeterend werk:
Voor andere soorten zittend werk, zoals werk aan de lopende band, als inpakker of caissière gelden een deel van dezelfde richtlijnen in verband met de zithouding en de beperkte vaak herhalende fysieke beweging.
Thuiswerken (hybride werken)
Sinds de coronapandemie is er veel veranderd omtrent het thuiswerken. Eerst was het een tijd verplicht, toen mochten we deels naar het kantoor en nu moeten we in sommige gevallen weer naar het kantoor. Echter, heeft de coronapandemie aangetoond dat thuiswerken in veel gevallen goed gaat en soms zelfs leidt tot hogere productiviteit. Het lijkt er daarom op dat thuiswerken, ook wel genoemd hybride werken in sommige sectoren de nieuwe norm wordt. De arbeidsomstandigheden lijden daar soms onder.
Ook bij thuiswerken moet werkgever zorgdragen aan goede werkomstandigheden. Hieronder vallen in elk geval de volgende richtlijnen:
• Beeldscherm en toetsenbord mogen niet aan elkaar vastzitten (bij meer dan 2 uur per dag).
• Het beeldscherm moet in hoogte verstelbaar zijn en mag niet spiegelen.
• Een ergonomische bureaustoel die goed verstelbaar is.
• Indien gewenst, een voetensteun.
Thuiswerkvergoeding:
Het is voor werkgevers tegenwoordig mogelijk om een onbelaste thuiswerkvergoeding aan werknemers uit te keren. In 2023 bedraagt deze 2,15 per dag.
Ouderschap
Wanneer u een kind krijgt is het belangrijk om uw rechten met betrekking tot alle daartoe behorende zaken te kennen. Ouders mogen niet gediscrimineerd worden en daarom worden onder andere de kosten voor het verlof voor de zwangerschap en de bevalling aan werkgever vergoed door het rijk. Ook aan de zwangerschap of bevalling gerelateerde ziekte wordt in principe vergoed opdat werkgever daar zelf geen kosten voor maakt. Voor meer informatie daarover zie de pagina over ziekte en verzuim.
Tijdens de zwangerschap en tot 6 maanden na de bevalling heeft u recht op:
• Extra pauzes
• Regelmatige werk- en rusttijden
• Een afsluitbare ruimte om uit te rusten
• Aangepast werk (minder fysieke belasting)
• Vrijstelling van overwerk en nachtdiensten (tenzij noodzakelijk)
• Doorbetaalde tijd voor aan het zwangerschap gerelateerd onderzoek (ook de reistijd)
Zwangerschaps- en bevallingsverlof:
U heeft recht op 6 weken zwangerschapsverlof en minstens 10 weken bevallingsverlof. Totaal heeft u recht op minimaal 16 weken verlof. Eventueel mogen de laatste 4 weken van het bevallingsverlof gespreid worden opgenomen. Wanneer uw baby te vroeg wordt geboren dan mag u de dagen die u over heeft van uw zwangerschapsverlof bij uw bevallingsverlof optellen. Wanneer uw baby later komt dan de uitgerekende datum, dan heeft u altijd nog recht op 10 weken bevallingsverlof. Het totale verlof bestaat daardoor altijd uit minimaal 16 weken.
Ziekenhuisopname:
Wanneer je baby na de geboorte langer dan een week in het ziekenhuis moet blijven, dan heb je recht op extra verlof. Elke dag na de eerste week in het ziekenhuis, mag je bij je verlof optellen.
Meerlingen:
Wanneer u een meerling krijgt zijn er uitgebreidere regels. In dit geval bedraagt het zwangerschapsverlof 10 weken en het bevallingsverlof minimaal 10 weken zodat je minimaal op 20 weken verlof uitkomt. Verder gelden de regels zoals deze gelden bij het normale zwangerschaps- en bevallingsverlof.
Geboorteverlof:
Vaders en partners van de moeder hebben recht op 5 dagen doorbetaald geboorteverlof en 5 weken aanvullend geboorteverlof waarbij 70% wordt doorbetaald.
Ouderschapsverlof:
Naast het zwangerschaps- bevallings- en geboorteverlof hebben ouders wanneer zij minstens een jaar in dienst zijn bij werkgever, recht op ouderschapsverlof. Dit mag maximaal 26 keer het aantal uren zijn dat u per week werkt. De eerste 9 weken daarvan zijn (minimaal) 70% doorbetaald en moeten in het eerste levensjaar van uw kind zijn opgenomen. Dat mag ook gespreid. De overige 17 weken zijn onbetaald. Het onbetaalde verlof kan gespreid worden opgenomen totdat uw kind 8 jaar oud is. Dit ouderschapsverlof moet 2 maanden voorafgaand aan het verlof bij werkgever worden aangevraagd. Wanneer u van werkgever verwisseld terwijl u nog niet al uw ouderschapsverlof heeft opgenomen, dient u bij uitdiensttreding een schriftelijke verklaring aan uw werkgever te vragen waarin staat hoeveel verlof er al is opgenomen. Daarmee kunt u bij uw nieuwe werkgever aantonen op hoeveel ouderschapsverlof u nog recht heeft.
Adoptie en pleegzorg:
Voor adoptie en pleegzorg is er recht op 6 weken betaald verlof om aan elkaar te wennen.
Calamiteiten- en zorgverlof:
Wanneer uw kind ziek wordt en u deze plotseling van school moet halen of wanneer u andere bijzondere omstandigheden heeft, kunt u calamiteitenverlof opnemen. Calamiteitenverlof is (meestal) doorbetaald verlof, dat voor bijzondere omstandigheden kan worden opgenomen voor een paar uren tot hooguit een paar dagen. Duurt de ziekte langer en kan niemand anders voor uw zieke kind zorgen, dan kunt u kortdurend zorgverlof opnemen. Dit kortdurende zorgverlof wordt voor (meestal) 70% doorbetaald en mag per jaar hoogstens 2 keer het aantal uren bedragen dat u per week werkt. Bij een werkweek van 40 uren mag u per jaar dus maximaal 80 uren kortdurend zorgverlof opnemen. Wanneer het langdurige ziekte betreft kan er ook langdurig zorgverlof worden opgenomen. Echter’ dit langdurige zorgverlof is geen doorbetaald verlof. Kortdurend en langdurig zorgverlof kan ook worden opgenomen voor verzorging van andere familieleden waar niemand anders voor kan zorgen. In sommige cao zijn uitzonderingen verwerkt waarbij voor calamiteitenverlof vakantiedagen moeten worden ingezet. Dit mag omdat op grond van die cao extra vakantiedagen worden toegewezen en geacht moeten dat het calamiteitenverlof daarbij inbegrepen is. De VVT cao is een voorbeeld hiervan.
Kolfrecht:
Moeders die borstvoeding geven hebben recht op tijd om tijdens het werk te kolven. Werkgever moet daar verplicht een afgesloten ruimte voor inrichten. In die ruimte moet een bed of een bank staan en een koelkast staan. Tevens moet er de mogelijkheid zijn om flessen te steriliseren of reinigen en moet de ruimte voldoende privacy bieden. Tot 9 maanden wordt deze tijd doorbetaald en mag deze hoogstens ¼ van je werktijd bedragen. Na 9 maanden heeft u deze rechten nog steeds alleen wordt deze tijd dan niet meer doorbetaald.
Wij zijn van mening dat dit doorbetaalde kolfrecht voor een langere periode zou moeten duren omdat het ouders vrij moet staan om voor een langere periode borstvoeding te geven zonder dat zij daarvoor hun lunchpauzes zouden moeten opgeven en zullen werkgevers dan ook aanmoedigen om dit minstens tot een periode van een jaar te verlengen.
Uitbreidingen op grond van de cao
In sommige cao is betaald verlof verder uitgebreid. De cao van de rijksoverheid is een goed voorbeeld hiervan. Lees uw cao er daarom altijd op na om ervoor te zorgen dat u geen verlof misloopt.
Disclaimer: aan de informatie op deze website kunnen geen rechten worden ontleend. De informatie wordt zorgvuldig samengesteld. Echter’ is het recht altijd levend en kunnen er op elk moment andere beslissingen worden genomen en is het mogelijk dat er in de tussentijd wijzigingen hebben plaatsgevonden.